Παρακεταμόλη.... ο γνωστός μας "άγνωστος"

Παρακεταμόλη

Ίσως η πιο γνωστή φαρμακευτική ουσία σε όλους μας μετά την ασπιρίνη.

Είναι ένα φάρμακο που υπάρχει σε κάθε σπίτι και χρησιμοποιείται από μικρούς και μεγάλους.

Πόσα όμως γνωρίζουμε για τη δράση και τη σωστή χρήση του;

Η παρακεταμόλη, γνωστή και ως ακεταμινοφαίνη, είναι ένας ήπιος αναστολέας της σύνθεσης των προσταγλανδινών και ως εκ τούτου έχει αντιπυρετική, αναλγητική και ήπια αντιφλεγμονώδη δράση.

Ασκεί τη δράση του κυρίως δρώντας κεντρικά (εγκεφαλική) αφού ενεργοποιεί τα καθοδικά αναλγητικά μονοπάτια του εγκεφάλου προς το νωτιαίο μυελό (αυτά τα μονοπάτια εμποδίζουν το σήμα μετάδοσης του πόνου στον νωτιαίο μυελό).

Πού ξεκινά το κύκλωμα της φθίνουσας αναλγησίας;
Κατερχόμενη αναλγητική οδός από τον μεσεγκέφαλο μέσω του εγκεφαλικού στελέχους στον νωτιαίο μυελό. Οι νευρώνες που εκκρίνουν εγκεφαλίνη αναστέλλουν τη μετάδοση των εισερχόμενων ινών πόνου στο νωτιαίο μυελό.

Έχει επίσης επίδραση στον νευροπαθητικό πόνο.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΚΕΤΑΜΟΛΗΣ

Η μέγιστη δόση για ενήλικες και παιδιά άνω των 12 ετών είναι 4 γραμμάρια την ημέρα, δηλαδή έως 4 αναβράζοντα δισκία Depon Maximum την ημέρα ή 8 δισκία Depon 500 mg την ημέρα.

Παιδιά 6-12 ετών: 250-500 mg 3-4 φορές την ημέρα.

Παιδιά 1-5 ετών: 125-250 mg 3-4 φορές την ημέρα.

Σε παιδιά ηλικίας κάτω των 12 ετών, η μέγιστη ημερήσια δόση παρακεταμόλης είναι 60 mg/kg την ημέρα σε 3 ή 4 διηρημένες δόσεις, περίπου 10-15 mg/kg κάθε 6 ώρες.

Τοξικότητα παρακεταμόλης (ακεταμινοφένη).

Η τοξική δόση της παρακεταμόλης είναι πολύ μεταβλητή. Δόσεις μεγαλύτερες από 4 γραμμάρια οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο τοξικότητας. Στους ενήλικες, εφάπαξ δόσεις άνω των 10 γραμμαρίων ή 200 mg/kg σωματικού βάρους έχουν εύλογες πιθανότητες να προκαλέσουν τοξικότητα.

Να είστε προσεκτικοί όταν συγχορηγείτε σκευάσματα που περιέχουν ήδη παρακεταμόλη μαζί με άλλη φαρμακευτική ουσία, όπως το ισχυρό μυοχαλαρωτικό-παυσίπονο Norgesic. Σε τέτοιες περιπτώσεις προσέχουμε πολύ τη δόση παρακεταμόλης που καταναλώνουμε. Μειώνουμε τη δόση μας κατά 1-2 δισκία Depon/Panadol/Apotel για να αποφύγουμε την τοξικότητα.

Αντίστοιχα κάνουμε το ίδιο όταν μας χορηγούνται σκευάσματα που περιέχουν κωδεΐνη και παρακεταμόλη μαζί, όπως το Zaldiar.

Φαρμακοποιός

Ζάχος Ευάγγελος - King's College London (Master Of Pharmacy)